امروزه آشنایی با مباحث عدم قطعیت و مراحل محاسبه عدم قطعیت و اندازه‌گیری آن به منظور کنترل فرایندهای آزمایشگاهی، یک کلید ضروری برای به دست آوردن تائیدیه های آزمایشگاهی(Laboratory certification) شده است. و از آنجایی که برای تمامی مراحل صنعتی و پژوهشی نیاز به ارائه این تاییدیه ها ست پس آشنایی با این مباحث در مباحث آنالیز مواد شیمیایی به یک الزام تبدیل شده است. براساس روش استاندارد ISO/IEC.17025 تمامی آزمایشگاه‌ها برای کالیبراسیون و تست‌های انجام شده باید [...]
انحراف استاندارد و خطای استاندارد هر دو از پارامترهای مهم آماری هستند که در زمینه های مالی، پزشکی، زیست شناسی، مهندسی، روانشناسی و ... برای ارائه مشخصات داده های نمونه و توضیح نتایج تجزیه و تحلیل آماری مورد استفاده قرار می گیرند. از نظر آماری انحراف استاندارد و خطای استاندارد دو مفهوم متفاوت هستند که متاسفانه در بسیاری از مواقع تفسیر نادرستی از مفاهیم این دو واژه صورت می گیرد. در بسیاری از مواقع انحراف استاندارد و خطای [...]
با افزایش میزان تولید داده ها و توان محاسباتی کامپیوترها، نرم افزارهای آماری به بخش جدایی ناپذیر در بیشتر زمینه های صنعتی و تحقیقاتی و به ویژه روش های آنالیزمواد تبدیل شده اند. از رسم منحنی کالیبراسیون، اندازه گیری عدم قطعیت تا روش های دسته بندی، طبقه بندی و مدل سازی به راحتی با چند کلیک ساده امکان پذیر شده است. اما توجه کنید که مهم ترین مسئله در استفاده از انواع نرم افزارهای آماری میزان دانش، تخصص [...]
اپراتوری و آنالیز درست و دقیق با دستگاه های کروماتو گرافی و به ویژه HPLC که فاکتورهای بسیاری بر نتایج آن تاثیر می گذارد کار ساده ای نیست. هر کاربر HPLC باید بداند چگونه می تواند مشکلات و منابع آنها را شناسایی و حل کند و یا به عبارت دیگر شیوه عیب یابی (Troubleshooting) دستگاه HPLC را بداند. بدون این دانش، وقت، انرژی و هزینه زیادی در یک جستجوی خودسرانه و غیر سیستماتیک برای یافتن منبع احتمالی این [...]
بسیاری از مواقع با نگاهی به اندازه گیری های تکراری متوجه می شوید که یک (یا چند) داده وجود دارد که "اشتباه به نظر می رسند". به این داده ها یا نقاط داده های پرت یا دور افتاده (outliers) گفته می شود. در تعریف ساده داده های پرت مقادیری هستند که خارج از محدوده طبیعی یک متغیر قرار دارند. با توجه به این که این داده ها می توانند نتایج آنالیز را تحت تاثیر قرار دهند، معمولا ساده [...]
یکی از متداول ترین روش های آنالیز فاکتوری (Factor analysis) یا بررسی عاملی، روش تجزیه مولفه های اصلی (principal component analysis) با نام اختصاری و متداول PCA است. این روش در بسیاری از زمینه های علوم شامل بیولوژی، کشاورزی، اقتصاد، گرافیک، شیمی، علوم اجتماعی و رفتاری و غیره جهت تشخیص الگو (pattern recognition)، دسته بندی (Clustering) و طبقه بندی (classification)، مدل سازی نرم (soft modeling) و ..کاربرد گسترده ای دارد. اصول تجزیه مولفه های اصلی (PCA) شکل 1 [...]
همان طور که در مقاله دقت و صحت گفته شد انحراف استاندارد (standard deviation) پرکاربردترین معیار برای اندازه گیری دقت اندازه گیری ست. این واژه یکی از پارامترهای اصلی در منحنی خطای نرمال یا گوسین (normal error or Gaussian curve) است. منحنی خطای نرمال برای فهم درست انحراف استاندارد یا انحراف معیار لازم است تا کمی در مورد منحنی خطای نرمال یا منحنی گوسین بیشتر بدانیم: شکل 1 دو منحنی برای توزیع فراوانی دو مجموعه تئوری داده را [...]
تأثیر تداخلات طیفی بر اعتبار داده ها هنگام استفاده از تکنیک های افزایش استاندارد در آنالیز با ICP-OES برخلاف تصور عمومی، نه راندمان خوب زمانی که نمونه را "spike" میکنیم و نه استفاده از روش افزایش استاندارد (MSA) نتایج صحیح را در ICP-OES تضمین نمی کند. زیرا اثر تداخل طیفی را پوشش نمی دهند. یک تصور غلط رایج در بین کاربران طیف سنجی نشری پلاسمای جفت شده القایی (ICP – OES) این است که راندمان های خوب هنگام [...]
دقت و صحت دو مفهوم متداول و علمی برای ارزیابی نتایج خصوصا نتایج عددی هستند که حتی در مکالمات روزمره نیز عمومیت پیدا کرده اند. اما متاسفانه در بسیاری از مواقع واژه های دقت و صحت معادل هم یا به جای هم به کار می روند. با این که تکراری به نظر می رسد اما در اینجا مجددا دقت و صحت را تعریف می کنیم. این دو ویژگی داده های عددی، یعنی دقت و صحت، مهم ترین و [...]
روش های محاسباتی کمومتریکس (Chemometrics) روش هایی مبتنی بر تجزیه و تحلیل آماری و ریاضی داده های شیمیایی هستند. این روش های به عنوان روش هایی کارآمد برای خلاصه کردن اطلاعات مفید از یک سری داده مشخص و پیش بینی سری دیگر داده، شناخته شده اند. داده های (Data) به دست آمده از روش های اندازه گیری کمی یا کیفی، بر اساس تکنیک های آماری و ریاضی به کار رفته در روش های کمومتریکس به اطلاعات(information) ارزشمندی تبدیل [...]
