همه ی پست ها

انواع خطاهای اندازه گیری

تمام فرآیندهای اندازه گیری که نتایج آنها به صورت عددی ارائه می شود، دارای خطای اندازه گیری (measurement error) هستند که از منابع مختلفی ناشی می شوند. شناسایی منابع خطا در فرایند اندازه گیری کمی، برای کاهش خطای اندازه گیری بسیار مهم است. علل خطای اندازه گیری می تواند متفاوت باشد و بزرگی آنها نیز متغیر است. این خطاها منجر به عدم قطعیت (uncertainties) در نتایج نهایی یک اندازه گیری می شوند. خطای خواندن بورت و ترمومتر، وزن کردن با…

مدولاسیون پولاریزه طیف سنجی جذب-انعکاسی مادون قرمز

طیف سنجی بازتابی و جذب مادون قرمز یا IRRAS حساسیت کمی دارد. طیف IRRAS تعداد پیک های کمی نیز دارد و برای به دست آوردن طیف معمولا به زمان جمع آوری (accumulation time) طولانی نیاز دارد. و چون هم برای نمونه و هم ماده مرجع باید طیف گیری انجام شود زمان آنالیز نمونه طولانی ست. گونه های اتمسفری مانند آب و دی اکسید کربن بر روی طیف IRRAS و نتایج آنالیز تاثیر زیادی می گذارند. روش IRRAS به خواص نوری…

طیف سنجی مادون قرمز جذب-بازتابش

طیف سنجی مادون قرمز جذب-بازتابش (infrared reflection-absorption spectroscopy) با نام اختصاری IRRAS یک تکنیک قوی و مفید در مطالعات فیلم های نازک محسوب می شود. این روش از انواع بازتاب منظم (Specular) است. در بعضی منابع قدیمی تر از این روش به طیف سنجی منظم انعکاسی (Specular reflectance spectroscopy)  نیز نام برده می شود. بازتاب منظم بر اساس بازتاب خارجی است که به صورت بازتاب آینه ای (mirror-like reflection) از سطح صیقلی نمونه اتفاق می افتد. بازتاب منظم (Specular) که…

روش های تیتراسیون

امروزه بیشتر آنالیزها در آزمایشگاه ها با روش های آنالیز دستگاهی انجام می شود. با این حال، استفاده از روش­ های کلاسیک مانند تیتراسیون (حجم سنجی) در روند روزمره آزمایشگاه ضروری است. دلیل اصلی این است که هرچند اندازه ­گیری با روش­ های مدرن می­ تواند در محدوده غلظت پایین­ تر انجام شود که در این مورد روش­ های کلاسیک شکست می­ خورند، اما در محدوده غلظت بالاتر (تقریباً بین  3-10 تا 1 مول بر لیتر) روش­ های دستگاهی نسبت…

کروماتوگرافی لایه نازک

کروماتوگرافی لایه نازک (Thin Layer Chromatography) با نام متداول و اختصاری TLC از تکنیک­ های ساده و کاربردی کروماتوگرافی است. در این روش برای جدا کردن اجزاء یک مخلوط از یک فاز ثابت نازک که روی یک بستر بی ­اثر قرار گرفته است، استفاده می شود. این تکنیک ممکن است در مقیاس آنالیزی به عنوان ابزاری برای نظارت بر پیشرفت یک واکنش سنتزی یا در مقیاس تهیه ­ای برای خالص ­سازی مقادیر کم یک ترکیب استفاده ­شود. TLC ابزاری آنالیزی…

نشانه های ایمنی و علائم خطر در مواد شیمیایی

   افرادی که به صورت مستقیم با مواد شيميايی سروكار دارند، بايد بدانند كه چه خطرهايی از سوی مواد متوجه آنهاست و چگونه از نظر ايمنی، خود را در مقابل آنها مصون نگه دارند. بنابراین از سوی نهادهای علمی و موسسه های استاندارد توصیه هایی برای نحوه کار با این مواد، نحوه نگه داری و حمل و نقل، خطرات و اثرات سوء این مواد ارائه شده است. كارخانه‌های توليد‌كننده‌ی مواد شيميايی ملزم به درج نشانه‌های استاندارد جهت ارائه اطلاعات ایمنی…

کودهای شیمیایی و آنالیز آنها

  مانند تمام موجودات زنده، گیاهان نیز برای رشد و نمو خود به غذا احتیاج دارند. آنها با گرفتن آب و مواد معدنی از خاک، دی اکسید کربن از هوا و انرژی حاصل از خورشید زندگی، رشد و تولید مثل می کنند. تعادل مواد مغذی تقریبا در کلیه سیستم های کشاورزی به دلیل مقادیر حذف شده در محصولات برداشت شده منفی است و مواد مغذی باید به شکل کود شیمیایی (Fertilizer) به خاک اضافه شوند. کیفیت و میزان مصرف کود…

عدم قطعیت در آنالیز مواد شیمیایی

علم آنالیز به طور فوق العاده‌ای یک دانش کمی است، زیرا در بسیاری از موارد یک جواب کمی بیش از یک پاسخ کیفی با ارزش است. یک جواب کمی برای تشخیص حضور ترکیب یا عنصر مورد نظر در نمونه، می‌تواند پاسخی برای آنالیز کیفی آن نیز باشد. در بسیاری از موارد نیز فقط جواب کمی دارای ارزش است زیرا مثلا تمام نمونه‌های سرم خون انسان حاوی آلبومین می‌باشند و تنها سئوال اساسی این است که مقدار آن در نمونه‌های خون…

آشکارسازهای طیف بینی پرتو ایکس

 همان طور که در قسمت مبانی طیف سنجی پرتو ایکس گفته شد، صفحات حساس عکاسی جزو اولین آشکارسازهای مورد استفاده برای تشخیص پرتو ایکس بودند. امروزه با پیشرفت تکنولوژی آشکارسازهای طیف بینی پرتو ایکس بر مبنای تبدیل انرژی تابشی به سیگنال الکتریکی عمل می کنند. هر پالس انرژی الکتریکی به صورت کوانتوم انرژی در مبدل جذب و شمارش می شود. یک آشکارساز ایده آل باید پاسخ سریعی داشته باشد. هرچه شدت تابش بیشتر باشد سرعت پالس بالاتر می رود و…

وسایل حجم سنجی

  استفاده از وسایل حجمي در تهیه محلول ها، در انتقال یک حجم مشخص و یا در رقیق‌سازی نمونه‌ها در هر آزمایشگاهی الزامی ست. در آزمایشگاه‌های تجزیه به دلیل اهمیت اندازه‌گیری‌های کمی، استفاده از وسایل حجم سنجی از اهمیت ویژه‌ای برخوردار هستند به ویژه برای دستگاه‌هایی مثل کروماتوگرافی و جذب و نشر اتمی که با محلول‌ها سرو کار دارند، بسیار حساس خواهد بود. بنابراین صحت این وسایل در اندازه‌گیری های جزئی (Trace) و بسیار جزئی (Ultra trace) بسیار حیاتی است.…